डीपी अर्याल रास्वपाका अघोषित कार्यवाहक

११ कात्तिक, काठमाडौं । सभापति रवि लामिछाने सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रक्राउ गरेको दश दिन पुग्दासम्म राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीमा कार्यवाहकको औपचारिक जिम्मा दिइएको छैन । तर उपसभापति डिपी अर्यालले अघोषित कार्यवाहक सभापतिका रुपमा काम गरिरहेका छन् ।

पार्टी सभापति तथा संसदीय दल नेता रहेका लामिछाने २ कात्तिकदेखि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कास्कीको हिरासतमा छन् ।

त्यसैले उनले खुला रुपमा पार्टी काममा समय दिन सक्ने छैनन् । पार्टी विधान अनुसार सभापतिले तोकेका दुई उपसभापति मध्ये एकजना कार्यवाहक सभापति हुने व्यवस्था छ । उपसभापति डीपी अर्याल र स्वर्णिम वाग्लेमध्येबाट एकलाई लामिछानेले कार्यवाहक सभापति तोक्नुपर्ने हुन्छ ।

रास्वपा पार्टी विधानले भन्छ, ‘दुई उपसभापतिमध्ये उमेरमा जेष्ठ उपसभापतिले वा सभापतिले तोकेको उपसभापतिले सभापतिको अनुपस्थितिमा कार्यवाहक सभापतिका रुपमा सभापतिको कार्य गर्ने ।’

विधानको पहिलो व्यवस्था अनुसार ज्येष्ठ उपसभापति कार्यवाहक सभापति हुँदा स्वर्णिम वाग्ले स्वतः हकदार हुन्छन् । २०३१ सालमा जन्मिएका यी दुईमध्ये वाग्लेको उमेर अर्यालको भन्दा तीन महिना बढी छ ।

विधानमा उल्लिखित अर्को व्यवस्थामा अनुसार ‘सभापतिले तोकेको उपसभापति’ लाई कार्यवाहक सभापति बनाउने गरी लामिछानेले निर्णय गरेका छैनन् ।

यद्यपि, लामिछाने पक्राउ परेपछि कार्यवाहक सभापतिको अभ्यास भने भइसकेको छ । कात्तिक ५ गते विपक्षी दलहरुले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई ज्ञापनपत्र बुझाउँदा रास्वपाबाट हस्ताक्षर अर्यालले गरेका थिए । विपक्षी अन्य चार दलका अध्यक्षले हस्ताक्षर गरेको ज्ञापनपत्रमा अर्यालले रास्वपाबाट सभापतिको हैसियतमा हस्ताक्षर गरेका थिए ।

रास्वपा नेताहरुका शनिबार भएको केन्द्रीय समिति बैठकको अध्यक्षता अर्यालले गरेका थिए । पार्टी सभापतिको निर्देशनमा महामन्त्रीले बैठक आह्वान गर्ने प्रचलन छ । सभापति लामिछाने थुनामा रहेकै बेला कार्यवाहक महामन्त्री कविन्द्र बुर्लाकोटीले उनीसँग बैठक बोलाउने बारेमा पनि छलफल गरेका थिए । बुर्लाकोटीले दुई उपसभापतिसँग छलफल गरेर बैठक बोलाउन सभापति लामिछानेले सल्लाह दिएको सुनाए ।

शनिबारका लागि केन्द्रीय समिति बैठक बोलाउनका लागि बुर्लाकोटीले दुबै उपसभापतिसँग कुरा गरे । बुर्लाकोटीका अनुसार उपसभापति वाग्लेले अध्यक्षता अर्यालले गर्ने गरी बैठक आह्वान गर्न सुझाव दिएका थिए । वाग्लेले नै अर्याललाई अघि सारेपछि पार्टीभित्र समस्या नरहेको नेताहरु बताउँछन् ।

‘उपसभापतिहरुमा बेमेल, अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा छ कि भनी बाहिरी शंका छ’, कार्यवाहक महामन्त्री बुर्लाकोटीले अनलाइनखबरसँग भने,‘उपसभापति दुई जनामा अर्का अर्कामा अविश्वास छैन । स्वर्णिम सरले नै डीपी सरको अध्यक्षतामा बैठक बस्ने भन्नुभयो ।’

शनिबार बसेको केन्द्रीय समिति बैठकले दुई उपसभापतिलाई फरक फरक काम गर्ने जिम्मेवारी तोकेको छ । पार्टीले गर्ने आन्दोलनको संयोजनको जिम्मेवारी उपसभापति अर्यालले पाएका छन् । अर्का उपसभापति वाग्लेलाई राजनीतिक नागरिक संवाद गर्ने गरी संयोजकको भूमिका दिइएको छ । दुबै समितिका संयोजकलाई सदस्य तथा उपसमिति गठन गर्ने अख्तियारी दिइएको छ ।

पार्टी सञ्चालनको दैनिक काममा असहज हुनेगरी कुनै समस्या नभएकाले सभापतिले कार्यबाहकको जिम्मेवारी तोकिहाल्नुपर्ने अवस्था नरहेको उपसभापति अर्याल बताउँछन् । ‘पार्टीको काम कारबाही रोकिएको छैन । कुनै काम रोकिने अवस्था भए कार्यबाहक तोकिन्छ । दुई सभापति निरन्तर सम्पर्कमा छौं’, अर्यालले अनलाइनखबरसँग भने, ‘आपसी सल्लाहमा बैठकको अध्यक्षता मैले गरेको हुँ ।’

पार्टीभन्दा पहिलेको रवि–डीपी सम्बन्ध

सभापति लामिछानेका विश्वासपात्रका रुपमा रहेका उपसभापति अर्यालको सम्बन्ध रास्वपा गठन हुनु अघिदेखिको हो । लामिछाने टेलिभिजन प्रस्तोता र अर्याल इजिलिंक रेमिट्यान्स कम्पनीमा आवद्ध हुँदादेखिको सम्बन्ध बनेको रास्वपाका नेताहरु बताउँछन् ।

अर्यालले उक्त रेमिट्यान्स कम्पनीको गुडविल एम्बेस्डर लामिछानेलाई बनाएका थिए । न्युज २४ मा सीधा कुरा जनतासँग लामिछाने प्रस्तोता रहेकै बेला अर्यालले उनलाई जापान भ्रमणसमेत गराएका थिए । 

२०७९ साल ७ असारमा रास्वपा गठन हुँदा अर्यालले लामिछानेलाई साथ दिए । त्यसै महिनाको १७ गते रास्वपा निर्वाचन आयोगमा दर्ता हुँदा २१ सदस्यीय केन्द्रीय समितिमा अर्याल तेस्रो नम्बरमा थिए । सभापति लामिछाने, प्रवक्ता मुकुल ढकाल र अन्यलाई सदस्यका रुपमा निर्वाचन आयोगमा सूची बुझाइएको थियो ।

पार्टी गठन भएको भएको दुई महिना पछि २०७९ भदौ ६ मा सभापति लामिछानेले पदाधिकारीको संख्या विस्तार गरे । उपसभापतिमा लामिछानेले अर्याललाई रोजे । १५ महिना अर्याल एकल उपसभापतिमा रुपमा रहे । पार्टी विधान अनुसार सभापति लामिछानेले मंसिर २०८० मा वाग्लेलाई उपसभापति मनोनित गरेका थिए ।

अर्यालसँग कार्यबाहक सभापति र संसदीय दलको नेताको भूमिका निर्वाह गरेको अनुभव समेत छ । २०७९ को माघमा नागरिकता मुद्दामा सभापति लामिछाने दोषी ठहर भएपछि उनी रास्वपा सभापति र सांसद पद दुबैबाट पदमुक्त भएका थिए ।

त्यतिबेला अर्याल कार्यवाहक सभापति र संसदीय दलको नेता बनेका थिए । सभापति लामिछानेको विश्वास जित्न सकेकै कारणले अर्यालले पार्टीमा अवसर पाउँदै आएको नेताहरु बताउँछन् । प्रत्यक्षतर्फ उम्मेदवार नबनेका अर्याल समानुपातिक प्रणालीबाट खस आर्य क्लष्टर मार्फत समानुपातिक सांसद बने ।

रास्वपा दुईपटक सरकारमा सहभागी हुँदा सभापति लामिछानेले दोहोर्‍याएर उनलाई श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री बनाए ।

संस्थापक उपसभापति, पार्टीमा दोस्रो वरियता, विगतमा कार्यवाहक सभापति, सभापतिको विश्वासपात्र लगायतले अर्यालका कार्यवाहक हुँदा पार्टीमा विवादै नहुने एक केन्द्रीय सदस्यले सुनाए ।

उनले भने, ‘डीपी अर्याल कार्यवाहक सभापति बनाउँदा विवाद गर्ने कोही छैन । डीपी सरबाहेक अरु कसैले पार्टीभित्र त्यसबारे सोचेको पनि छैन ।’

– यस समाचारको श्रोत : Online Khabar हो ।